Ambitieus plan nieuwbouwwoningen in gevaar

Het zal je niet ontgaan zijn dat we in Nederland met een flink woningtekort kampen. Om dit tegen te gaan streeft de Nederlandse regering naar de bouw van ongeveer 900.000 extra koop- en huurwoningen vóór 2030. Ondanks alle goede bedoelingen klinken er geluiden uit de markt dat dit ambitieuze plan nu al in gevaar is. Hoe dit kan leggen we je uit in dit blog.

Aantal bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen daalt

Een belangrijke indicator voor nieuwbouw in de komende jaren is het aantal afgegeven bouwvergunningen. Maar vanwege de huidige hoge rentetarieven, hoge arbeidskosten, hoge prijzen van bouwmaterialen en dalende huizenprijzen is het op dit moment een stuk minder aantrekkelijk voor projectontwikkelaars om dit soort vergunningen af te geven, en dus zien we een stuk minder bouwvergunningen die uitgegeven worden.

Daarbij komt dat de hoge rente ervoor zorgt dat woningen minder betaalbaar zijn, wat ook nog eens zorgt voor een verminderde vraag naar nieuwbouwwoningen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde prijs van een nieuwbouwwoning (€ 468.000) aanzienlijk hoger dan die van een bestaande woning (€ 424.000).

Al met al geen goede tekenen voor de nieuwbouwdoelen van de overheid.

Vertraging in verkoop nieuwbouwwoningen

Projectontwikkelaars beginnen doorgaans met de daadwerkelijke bouw van een nieuwbouwproject wanneer ongeveer 70% van het project is verkocht. Zij zien de verkoop van nieuwbouwwoningen echter vertragen. Volgens Bouwgarant, een verzekeraar voor projectontwikkeling, kan een vertraging in de verkoop ertoe leiden dat projectontwikkelaars kenmerken van het project wijzigen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld de nieuwbouwwoningen kleiner bouwen, de prijs aanpassen of zelfs minder bouwen om verder te kunnen. Zeker dat laatste is uiteraard niet wenselijk.

Volgens het CBS lag de verkoop van nieuwbouwwoningen in het vierde kwartaal van 2022 zo'n 50% lager dan een jaar daarvoor - de grootste daling sinds 2015, toen het CBS begon met het meten van de verkoop van nieuwbouwwoningen. Er werden in 2022 in totaal 25.000 nieuwbouwwoningen verkocht, een daling van 27% ten opzichte van het jaar ervoor.

Is er licht aan het einde van de tunnel?

Alles bij elkaar opgeteld lijkt het niet vreemd dat projectontwikkelaars niet staan te springen om nieuwe projecten te starten. De Tweede Kamer en gemeenten zoeken wel naar oplossingen om de bouw van nieuwbouwwoningen te stimuleren. Zo bestaat er bijvoorbeeld een ‘doorbouwgarantie’ of ‘voltooiingsgarantie’ waarbij de overheid gedeeltelijk garant staat voor de voltooiing van projectontwikkelingen. Ook wordt er gekeken naar soepelere bouwvoorschriften met betrekking tot duurzaamheid.

Maar ook al wordt er naar passende oplossingen gezocht, het zal hard werken worden om het doel van de bouw van 900.000 koopwoningen voor 2030 te realiseren.