Een hypotheek aflossingsvrij: is het wat voor mij?

Dit blog is voor het laatst geupdated in 28-11-2023

Aflossingsvrije hypotheken waren de afgelopen tijd veel in het nieuws. De overheid is langzaamaan hun beleid aan het aanpassen, en heeft liever dat je zonder financiële hulp een eigen woning kan betalen. Zo luidden de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) de noodklok, om consumenten bewust te maken van het feit dat deze aflosvorm misschien niet meer zo goed bij hun past. Het verschilt natuurlijk per situatie of een aflossingsvrije hypotheek de juiste voor je is. Het is vooral belangrijk dat jij je goed inleest of jij nog wel ‘aflossingsblij’ bent. Wij helpen je graag bij het onderzoek of deze hypotheekvorm nog wel bij je past, en of het nodig is om iets aan te passen.

Wat is een aflossingsvrije hypotheek?

Een aflossingsvrije hypotheek kenmerkt zich door het feit dat je alleen rente betaalt. Je lost tijdens de looptijd niets af op je hypotheekschuld. Dit betekent dus eigenlijk dat je elke maand je hypotheekverstrekker een vergoeding betaalt om het geld te mogen lenen, zonder de lening terug te betalen.

Het kan zijn dat je een aflossingsvrije hypotheek hebt, zonder dat jij je daar bewust van bent. Dit komt door het feit dat je vroeger een opbouwproduct kon koppelen aan je aflossingsvrije hypotheek, waardoor de hypotheek een andere naam kreeg.

Deze producten zorgde ervoor dat je gedurende de looptijd geld opbouwde waarmee je de aflossingsvrije hypotheek na (meestal) 30 jaar af kon lossen. Je betaalde deze producten ook apart van elkaar. We leggen hieronder in grote lijnen twee van de meest gangbare vormen uit.

Beleggingshypotheek

In een periode waar beleggingen goed gingen, was het gebruikelijk om een beleggingshypotheek te nemen. Je legde dan een vast bedrag of een maandelijkse premie in waarmee belegd werd, met het doel om tijdens de looptijd voldoende op te bouwen om de hypotheek af te lossen. Soms leverde het zelfs zoveel op dat je na dertig jaar geld overhield. Althans, dat was de belofte. Aangezien beleggingen enorm onzeker kunnen zijn, pakte dit voor veel mensen anders uit. Sommige hielden aan het einde van de looptijd zelfs onvoldoende geld over om de hypotheekschuld helemaal af te lossen.

Spaarhypotheek

Voor de mensen die beleggen iets te spannend of onzeker vonden was er een alternatief: de spaarhypotheek. Het idee was dat je een spaarrekening naast je hypotheek opende, en hier eenmalig of maandelijks een bedrag in stortte. De spaarrente was in die tijd vaak gelijk aan de hypotheekrente, wat toen een gunstige deal was. Dat is nu wel anders. Niet zo vreemd dus dat deze vorm van hypotheek minder gangbaar is.

Hoe kom ik erachter of een aflossingsvrije hypotheek iets voor mij is?

Dat verschilt per persoon, en per situatie. Hieronder beschrijven we drie situaties, hopelijk kan jij je er in herkennen.

Ik wil misschien een aflossingsvrije hypotheek

Bekijk eerst of je in aanmerking komt voor een aflossingsvrije hypotheek, en hoe je jouw hypotheek wilt afsluiten. Doe je het liever zelf? Lees je dan eerst in over de voor- en nadelen van deze hypotheekvorm. (link naar blog over voor- en nadelen).

Je kan er ook voor kiezen een adviseur in de hand te nemen. Kies je liever een onafhankelijke adviseur, die verschillende partijen met elkaar vergelijkt? Of ga je voor gebonden adviseur, zoals een bijBouwe adviseur, die alles weet over een specifiek hypotheekproduct, en jou daar alles over kan vertellen?

Twijfel je over de beste keuze voor jouw situatie? Maak gebruik van ons gratis Oriëntatiegesprek.

Ik heb een aflossingsvrije hypotheek en weet niet of ik dit nog moet houden

Neem eerst even contact op met je huidige geldverstrekker en/of adviseur. Deze kennen jouw situatie als geen ander, dan bekijken jullie samen of een aflossingsvrije hypotheek nog passend is.

Vaak is een advies (en de daarbij horende kosten) noodzakelijk. Je situatie kan namelijk flink veranderd zijn sinds je de hypotheek hebt afgesloten. Samen bepalen jullie of een aanpassing nodig is. Heb je liever een frisse blik op jouw hypotheek, dan kan een andere adviseur of geldverstrekker je natuurlijk ook helpen.

Ik wil mijn aflossingsvrije hypotheek oversluiten of aflossen. Hoe doe ik dit?

Wanneer je van je aflossingsvrije hypotheek af wil zal je deze moeten aflossen of omzetten. Wanneer je gaat omzetten bij je huidige geldverstrekker (dus de aflossingsvrije leningdelen van aflosvorm veranderen), dan moet dit naar een hypotheekvorm waar wel wordt afgelost, ten minste annuïtair.

Wil je liever van geldverstrekker switchen, dan kan je de hypotheek oversluiten. Dat betekent dat je gewoon in dezelfde woning blijft wonen, maar de bestaande hypotheek aflost en een nieuwe hypotheek op de woning neemt.

Lees hier meer over het oversluiten van je hypotheek naar bijBouwe.

Voor – en nadelen van een aflossingsvrije hypotheek

Over aflossingsvrije hypotheken zijn er meningen genoeg. Laten we het objectief houden. We zetten hieronder een aantal voor- en nadelen op een rij voor je.

Voordelen van een aflossingsvrije hypotheek

• Lagere maandlasten. Je betaalt alleen maar hypotheekrente, je lost niet af. Hierdoor is het bedrag dat je maandelijks aan de hypotheekverstrekker over moet maken lager.

bijBouwe ontving in 2019 een 5-sterren productrating van onafhankelijk onderzoeksbureau MoneyView voor haar aflossingsvrije hypotheek.

• Flexibiliteit. Aangezien je niet maandelijks een vast deel moet aflossen kan je zelf bepalen wanneer je een deel terugbetaalt. Zo kan je een schenking gebruiken, of een bonus van je werkgever gebruiken om je hypotheek te verlagen. Per jaar mag je vaak al tot 10% van de totale hoofdsom van je hypotheek aflossen.

Nadelen van een aflossingsvrije hypotheek

• Een groot bedrag aflossen op einddatum van je hypotheek. Dit is de grootste misvatting van de aflossingsvrije hypotheek. Je moet hem namelijk wel degelijk terugbetalen. Maar dit doe je op de einddatum, niet door maandelijks automatisch terug te betalen. Je bouwt daarom ook geen kapitaal op tijdens de looptijd.
• Grotere kans op restschuld. Omdat je niet maandelijks beetje bij beetje de hypotheeklening terug betaalt, is de kans aanwezig dat de hypotheekschuld op het moment van verkopen groter is dan de verkoopopbrengst. Zeker in een huizenmarkt die schommelingen kent, kan dit flinke impact hebben op je financiële situatie.

Hoe zit het met de belasting als ik een aflossingsvrije hypotheek heb?

Als jij een aflossingsvrije hypotheek hebt, zijn er een aantal belastingtechnische dingen om te overwegen. Niet het leukste om over te lezen, maar wel belangrijk. We geven hieronder iets meer uitleg over de belastingboxen die van toepassing zijn.

Is mijn aflossingsvrije hypotheek aftrekbaar? (Box 1)

Om in aanmerking te komen voor een box 1 behandeling (recht op hypotheekrenteaftrek) moet je aan een bepaald aantal regels voldoen. Hierbij is het vooral belangrijk wanneer je de hypotheek hebt afgesloten.

Tot 31-12-2000

Vroeger was alles beter zeiden ze. Wanneer je het over hypotheekrenteaftrek hebt, klopt dat ook wel. Als jouw hypotheek van voor 1 januari 2001 is, dan genoot je van onbeperkte hypotheekrenteaftrek. Per 1-1-2001 kon nog maar 30 jaar hypotheekrente afgetrokken worden, en zijn ook meteen alle oude hypotheken met deze regeling gelijk getrokken. Leen je een bedrag bij (een verhoging voor een verbouwing bijvoorbeeld), dan mag over dat gedeelte wel weer 30 jaar hypotheekrente worden afgetrokken.

1-1-2001 tot en met 31-12-2012

Per deze datum heeft de overheid ingesteld dat je nog maar dertig jaar renteaftrek kreeg. Na deze dertig jaar valt je hypotheek niet meer in box 1, maar in box 3. De schuld wordt dan verminderd met de WOZ waarde, en over het resterende bedrag betaal je vermogensrendementsheffing.

1-1-2013 en later

Vanaf deze periode mag je nog maar maximaal 50% van de woningwaarde aflossingsvrij lenen. De rest van de hypotheek los je gedurende de looptijd af.

Wil je aflossingsvrij lenen en toch hypotheekrenteaftrek hebben? Dit kan alleen als je overgangsrecht hebt, een zogenaamd restant van een oude aflossingsvrije hypotheek. Dit wordt berekend door het laagste van de volgende drie te nemen:

• De schuldrest van je hypotheek op 31 december 2012
• De huidige schuldrest van je hypotheek
• 50% van de woningwaarde

Box 3

Wanneer je meer dan 50% aflossingsvrij wilt financieren, dan moet je er vanuit gaan dat de lening in box 3 valt en zwaarder wordt getoetst door de geldverstrekker. Er wordt namelijk geen rekening meer gehouden met hypotheekrenteaftrek, en is je maximale hypotheeklening fiks lager. Dit vanwege overheidsbeleid, die liever ziet dat je jouw hypotheek maandelijks aflost, op annuïtaire of lineaire basis.

Meer lezen over hypotheekrenteaftrek? Bekijk ons blog ‘Hoe werkt hypotheekrenteaftrek: de ultieme gids’.

Heb jij een aflossingsvrije bijBouwe hypotheek en heb je vragen hierover? Neem contact op met onze adviseurs via 024 8000 789 of per mail via adviesenbemiddeling@bijbouwe.nl.

Bekijk ook onze pagina 'Je hebt een aflossingsvrije hypotheek. Wat nu?'